Roubisso
Adonis annua
Ranunculaceae
Àutri noum : Moussuret, Galant, Rubisso, Rubico.
Noms en français : Adonis annuelle, Adonis goutte-de-sang.
Descripcioun :La roubisso es uno tras que poulideto planto que trachis dins li meissoun e que se recounèis eisa emé si flour roujo coulour de sang. Èi proun ramificado e desplegado au sòu. Li fueio soun proun primo e ramificado peréu.
Usanço :Coume tóuti li Ranunculaceae, es uno planto empouisounanto que caup de glucoside (adonidoside, adoniverdoside) que douno de proublèmo digestiéu, cardia e renau e podon peréu douna la mort emé arèst respiratiéu.
Port : Erbo
Taio : 20 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Adonis
Famiho : Ranunculaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Champ de cerealo
Mai à avoust
Liò : Champ
- Tepiero seco
- Meissoun
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Adonis annua L., 1753
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753